Düzensiz Dönemler ve Hamile Kalmak

Düzensiz Regl Nedir?

Adet düzensizlikleri veya düzensiz adet döngüleri olarak da bilinen düzensiz adetler, bir kadının adet döngüsünün uzunluğu, zamanlaması ve akışındaki değişiklikleri ifade eder. Tipik bir adet döngüsü yaklaşık 28 gün sürer, ancak birkaç günlük farklılıklar normal kabul edilir. Adet döngüsü sürekli olarak bu aralığın dışında kaldığında veya aydan aya önemli ölçüde değiştiğinde, düzensiz olarak kabul edilir.

Düzensiz dönemler farklı şekillerde ortaya çıkabilir:

• Adet görmeme: Amenore olarak da bilinen bu durum, bir kadın art arda üç veya daha fazla ay boyunca adet görmediğinde ortaya çıkar. Hamilelik, emzirme, hormonal dengesizlikler, aşırı kilo kaybı veya alımı, aşırı egzersiz, stres, polikistik over sendromu (PCOS) veya bazı tıbbi durumlar gibi çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir.
• Seyrek dönemler: Adet döngüleri arasındaki süre sürekli olarak 35 günü aştığında, seyrek veya oligomenore olarak kabul edilir. Bu duruma hormonal dengesizlikler, PCOS, tiroid bozuklukları, aşırı egzersiz, stres veya bazı ilaçlar gibi faktörler neden olabilir.
• Sık dönemler: Bir kadın her 21 günden daha sık adet döngüsü yaşıyorsa, bu sık veya polimenore olarak kabul edilir. Olası nedenler arasında hormonal dengesizlikler, miyomlar, endometriozis, pelvik inflamatuar hastalık (PID) veya bazı ilaçlar yer alır.
• Ağır veya uzun süreli dönemler: Bazı kadınlar adet dönemlerinde aşırı kanama yaşayabilir (menoraji), bu kanama alışılmadık derecede ağırdır veya yedi günden uzun sürer. Olası nedenler arasında hormonal dengesizlikler, miyomlar, polipler, adenomiyoz, kan pıhtılaşma bozuklukları veya bazı ilaçlar sayılabilir.
• Düzensiz adet akışı: Dönemlerin zamanlaması ve uzunluğundaki değişikliklere ek olarak, düzensizlikler akıştaki değişiklikleri de içerebilir. Bu, dönemler arasında lekelenme, çok hafif dönemler (hipomenore) veya aşırı ağır akışı içerebilir.

Adet döngüsünde ara sıra görülen düzensizliklerin normal olabileceğini ve stres, seyahat, hastalık veya rutindeki değişiklikler gibi geçici faktörler nedeniyle ortaya çıkabileceğini unutmamak önemlidir. Bununla birlikte, kalıcı veya önemli düzensizlikler, altta yatan nedeni ve gerekirse uygun tedaviyi belirlemek için bir sağlık uzmanı tarafından değerlendirilmelidir.

Düzensiz Adetlere Ne Sebep Olur? 

Düzensiz dönemler, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir:

• Hormonal dengesizlikler: Hormonlar adet döngüsünün düzenlenmesinde çok önemli bir rol oynar. Normal hormonal dengedeki herhangi bir bozulma düzensiz dönemlere yol açabilir. Hormonal dengesizlikler polikistik over sendromu (PCOS), tiroid bozuklukları (hipotiroidizm veya hipertiroidizm), adrenal bez bozuklukları veya hormonal kontraseptifler gibi durumlar nedeniyle ortaya çıkabilir.
• Stres: Yüksek düzeyde stres vücuttaki hormonal dengeyi etkileyebilir ve normal adet döngüsüne müdahale edebilir. Önemli yaşam değişiklikleri, aşırı egzersiz veya kronik hastalık gibi duygusal veya fiziksel stres, düzensiz dönemlere katkıda bulunabilir.
• Kilo dalgalanmaları: Hem aşırı kilo kaybı hem de kilo alımı hormonal dengeyi bozabilir ve düzensiz adet dönemlerine neden olabilir. Düşük vücut ağırlığı, yeme bozuklukları ve aşırı egzersiz amenoreye (adet görmeme) yol açabilirken, obezite veya aşırı kilo hormonal dengesizliklere ve düzensiz döngülere neden olabilir.
• Ergenlik ve menopoz: Ergenlik döneminde, adet döngüsü hala düzenini kurmaktadır, bu nedenle düzensiz dönemler yaygındır. Benzer şekilde, kadınlar menopoza yaklaştıkça hormon seviyeleri dalgalanır ve sonunda tamamen durmadan önce düzensiz dönemlere yol açar.
• Polikistik over sendromu (PCOS): PCOS, çok sayıda küçük kist içeren genişlemiş yumurtalıklarla karakterize hormonal bir bozukluktur. Düzensiz dönemlere, seyrek dönemlere veya uzun dönemlere neden olabilir. PCOS'a genellikle aşırı tüylenme, akne, kilo alımı ve doğurganlık sorunları gibi semptomlar eşlik eder.
• Rahim anormallikleri: Rahimdeki fibroidler (kanserli olmayan büyümeler), polipler (anormal doku büyümesi) veya adenomyozis (rahim duvarına doğru büyüyen endometriyal doku) gibi yapısal anormallikler düzensiz veya ağır adet dönemlerine yol açabilir.
• İlaçlar ve doğum kontrol hapları: Antikoagülanlar veya hormonal ilaçlar gibi bazı ilaçlar adet döngüsünü etkileyebilir. Doğum kontrol hapları, bantlar veya rahim içi araçlar (RİA) gibi hormonal kontraseptifler de adet düzeninde değişikliklere neden olabilir.
• Üreme bozuklukları: Endometriozis, pelvik inflamatuar hastalık (PID), yumurtalık kistleri veya uterus enfeksiyonları gibi durumlar normal adet döngüsünü bozabilir ve düzensiz dönemlere neden olabilir.

Yukarıdaki listenin düzensiz dönemlerin yaygın nedenlerini içerdiğini, ancak kapsamlı olmadığını belirtmek önemlidir. Düzensiz dönemler yaşıyorsanız veya adet döngünüzle ilgili endişeleriniz varsa uygun bir değerlendirme ve teşhis için bir sağlık uzmanına danışmanız önerilir.

Adet Döneminizin Düzensiz Olduğunu Nasıl Anlarsınız? 

Adet döngünüzdeki belirli kalıpları veya değişiklikleri gözlemleyerek düzensiz dönemleriniz olup olmadığını belirleyebilirsiniz. İşte düzensiz dönemleri gösterebilecek bazı işaretler:

• Tutarsız döngü uzunluğu: Adet döngünüzün uzunluğu aydan aya önemli ölçüde değişiyorsa veya sürekli olarak 21 ila 35 günlük tipik aralığın dışında kalıyorsa, bu düzensiz dönemlere işaret edebilir. Örneğin, sürekli olarak 21 günden daha kısa veya 35 günden daha uzun döngülere sahip olmak.
• Atlanan dönemler veya adet kanamasının olmaması: Üç veya daha fazla ardışık ay boyunca adet görmezseniz (hamilelik hariç), bu durum adet görmeme veya amenore olarak kabul edilir. Bu, düzensiz dönemlerin bir işareti olabilir.
• Seyrek dönemler: Bir yılda dokuzdan az adet döngünüz varsa veya adetleriniz arasındaki süre sürekli olarak 35 günü aşıyorsa, bu durum düzensiz adetlerin bir şekli olan seyrek veya oligomenoreye işaret edebilir.
• Sık dönemler: Her 21 günden daha sık adet döngüsü yaşıyorsanız, bu durum düzensiz adetlerin başka bir şekli olan sık veya polimenoreye işaret edebilir.
• Anormal kanama düzenleri: Düzensiz dönemler, adet kanınızın akışında değişiklikler içerebilir. Bu, tampon veya pedlerin sık sık değiştirilmesini gerektiren aşırı yoğun akışı (menoraji), yedi günden fazla süren uzun dönemleri veya dönemler arasında lekelenmeyi içerebilir.
• Tahmin edilemeyen zamanlama: Adet döngünüzde öngörülebilirlik yoksa ve bir sonraki adetinizin ne zaman olacağını tahmin edemiyorsanız, bu durum düzensiz adet dönemlerine işaret ediyor olabilir.
• Belirtiler ve ilişkili durumlar: Düzensiz adet dönemlerine hormonal dengesizlikler, aşırı tüylenme, akne, kilo değişiklikleri, pelvik ağrı veya doğurganlık sorunları gibi başka semptomlar veya durumlar eşlik edebilir.

Adet döngünüzü takip etmek ve düzensizlikleri belirlemek için bir takvim veya adet döngüsü takip uygulaması kullanabilirsiniz. Adet dönemlerinizin başlangıç ve bitiş tarihlerinin yanı sıra ilişkili semptomları veya değişiklikleri kaydetmek, sağlık uzmanlarıyla yapılacak görüşmeler için değerli bilgiler sağlayabilir.

Düzensiz dönemleriniz olduğundan şüpheleniyorsanız veya adet döngünüzle ilgili endişeleriniz varsa, özel durumunuzu değerlendirebilecek, tanı koyabilecek ve uygun tedavi veya yönetim seçenekleri önerebilecek bir sağlık uzmanına danışmanız tavsiye edilir.

Adet Düzensizliğiniz Varsa Hamile Kalabilir Misiniz? 

Evet, düzensiz dönemleriniz olsa bile hamile kalmanız mümkündür. Düzensiz dönemler, yumurtlamanın (yumurtalıktan bir yumurtanın salınması) düzenli veya öngörülebilir bir şekilde gerçekleşmeyebileceğini gösterir. Bununla birlikte, düzensiz dönemleri olan bireylerde yumurtlamanın daha az sıklıkta veya düzensiz aralıklarla da olsa yine de gerçekleşebileceğini unutmamak önemlidir.

Yumurtlama hamilelik için gerekli olduğundan, düzensiz dönemleriniz varsa doğurganlık penceresini (gebe kalma olasılığınızın en yüksek olduğu zaman) tahmin etmek daha zor olabilir. Bunun nedeni, yumurtlama zamanlamasının döngüden döngüye değişebilmesidir. Tutarlı adet döngüsü düzenleri olmadan ne zaman yumurtladığınızı belirlemek daha zor olabilir.

Düzensiz dönemleriniz varsa ve gebe kalmaya çalışıyorsanız, servikal mukus kıvamındaki değişiklikler, bazal vücut ısısı veya yumurtlama tahmin kitleri kullanmak gibi diğer doğurganlık belirtilerini izlemeniz önerilir. Bu yöntemler doğurganlık durumunuz hakkında ek bilgi sağlayabilir ve potansiyel doğurgan günlerin belirlenmesine yardımcı olabilir.

Ayrıca, düzensiz dönemleriniz hakkında endişeleriniz varsa veya gebe kalmakta zorluk çekiyorsanız, bir sağlık uzmanına danışmanız önerilir. Bu uzmanlar kapsamlı bir değerlendirme yapabilir, düzensiz dönemlerin altında yatan nedeni belirleyebilir ve gerekirse doğurganlığı veya potansiyel tedavi seçenekleri konusunda rehberlik sunabilir.

Unutmayın, düzensiz dönemler gebe kalmayı daha zor hale getirebilirken, hamile kalamayacağınız anlamına gelmez.

Düzensiz Adetler Nasıl Tedavi Edilir? 

Düzensiz dönemlerin tedavisi altta yatan nedene bağlıdır. Uygun tedavi yaklaşımını belirlemek için, özel durumunuzu değerlendirebilecek ve kişiselleştirilmiş öneriler sunabilecek bir sağlık uzmanına danışmanız önemlidir. İşte düzensiz dönemleri yönetmek için kullanılan bazı yaygın yaklaşımlar:

• Yaşam tarzı değişiklikleri: Bazı durumlarda, yaşam tarzı değişiklikleri yapmak adet döngülerini düzenlemeye yardımcı olabilir. Bu, sağlıklı bir kiloyu korumayı, düzenli egzersiz yapmayı (ancak aşırı egzersiz yapmamayı), stres seviyelerini yönetmeyi ve dengeli bir diyet uygulamayı içerebilir.
• Hormonal doğum kontrolü: Kombinasyon doğum kontrol hapları, hormonal bantlar, hormonal rahim içi araçlar (RİA) veya doğum kontrol iğnesi gibi hormonal kontraseptifler, tutarlı bir hormon dozu sağlayarak adet dönemlerinin düzenlenmesine yardımcı olabilir. Bu yöntemler, düzensiz dönemlere sebep olan hormonal dalgalanmaları düzenleyebilir. Seçenekleri ve olası yan etkileri bir sağlık uzmanıyla görüşmek önemlidir.
• İlaçlar: Altta yatan hormonal dengesizlikleri veya düzensiz dönemlere sebep olan koşulları ele almak için bazı ilaçlar reçete edilebilir. Örneğin, polikistik over sendromunuz (PCOS) varsa, oral kontraseptifler, metformin veya anti-androjen ilaçlar gibi ilaçlar önerilebilir. Progesteron veya östrojen-progesteron kombinasyonları gibi diğer hormonal ilaçlar da adet dönemlerini düzenlemek için reçete edilebilir.
• Cerrahi müdahaleler: Bazı durumlarda, düzensiz adet dönemlerine neden olan yapısal anormallikleri gidermek için cerrahi müdahaleler gerekli olabilir. Örneğin, rahim fibroidleri veya polipler mevcutsa, bunları çıkarmak için cerrahi bir prosedür uygulanabilir.
• Altta yatan koşulların yönetimi: Tiroid bozuklukları veya polikistik over sendromu (PCOS) gibi altta yatan tıbbi bir durum düzensiz adet dönemlerine neden oluyorsa, altta yatan durumun tedavi edilmesi adet döngülerinin düzenlenmesine yardımcı olabilir.
• Doğurganlık tedavileri: Düzensiz dönemler doğurganlığı etkiliyorsa ve gebe kalmaya çalışıyorsanız, yumurtlama indüksiyonu, in vitro fertilizasyon (IVF) gibi yardımcı üreme teknikleri veya diğer doğurganlık tedavileri önerilebilir.

Tedavi seçeneklerinin altta yatan nedene ve bireysel koşullara bağlı olarak değişeceğini unutmamak önemlidir. Bir sağlık uzmanı tıbbi geçmişinizi değerlendirerek düzensiz dönemleri yönetmek için size uygun bir tedavi önerebilir.