Hamilelik sırasında vücudunuzun her yerinde, özellikle de yerçekimi kanunları sebebiyle ayaklarınızda ve bileklerinizde hafif şişlikler olabilir.
Yaşadığınız şişlik miktarı saate (akşamları artar) ve hava durumuna (daha yüksek sıcaklıklar daha fazla şişlik olması beklenir) göre değişebilir.
Hamilelikte Ayaklar Ne Zaman Şişer?
Ödem, hamile kadınların yaklaşık dörtte üçünü etkiler. İkinci trimesterin ortası gibi erken bir dönemde başlayabilir ve ortaya çıktığı dönemden doğum yapana kadar devam edebilir.
Gözle görülür bir şişlik yaşamamak da mümkündür. Her dört şanslı hamile kadından birinde bu durum görülmez.
Gebelikte Ödem Neden Olur?
Hamilelik sırasında, vücut sıvıları hem sizi hem de bebeğinizi beslemek için artar, dokularınızda birikir ve bu durum ödem oluşmasına neden olur. Gebelikteki normal değişiklikler nedeniyle, vücudunuzdaki su içeriği gebelik dönemine kadar yaklaşık 6,5 litre veya 15 kilo kadar artacaktır. Bu su büyüyen fetüse, plasentaya, amniyotik sıvıya ve anne kan hacminin yapısına katılmaktadır.
Ödem, bu artan kan akışının ve büyüyen rahminizin pelvik damarlar ve vena kava (vücudunuzun sağ tarafında bulunan ve kanı alt uzuvlarınızdan kalbinize götüren büyük damar) üzerine uyguladığı baskının bir sonucudur.
Bu durum, özellikle ayak bilekleriniz ve ayaklarınızda (aynı zamanda en son yüzük çıkarmaya çalıştığınızda fark etmiş olabileceğiniz gibi ellerinizde de) şişlik gibi can sıkıcı bir durumla karşılaşmanıza neden olur. Kilo alımınız daha hızlıysa ayaklarınızda daha fazla şişlik de olabilir.
Ayakkabılarınız ayağınızı sıkıyorsa, ödemin yanı sıra başka bir faktör daha söz konusudur: Vücudunuzdaki diğer bağlar gibi, ayaklarınızdaki bağlar da relaksin hormonu sayesinde gevşeyerek kemiklerin yayılmasına izin verir.
Hamilelik sırasında muhtemelen eski ayakkabılarınız ayaklarınızı sıkacaktır. Doğumdan sonra şişlikler inecek ve ağırlık azalacaktır. Eklemleriniz ve bağlarınız sıkılaşacak olsa da, ayaklarınızdaki büyüme kalıcı olabilir - bir numarasına kadar büyüyebilir.
Ödemden Şişen Ayak ve Ayak Bilekleri Bir Risk Yaratır mı?
Özellikle tüm gün ayakkabı içinde kalman ve gün sonu yorgunluğuyla ayaklarda oluşan hafif ödem zararsızdır ve tamamen normaldir.
Ancak yüzünüz şişerse, bir hafta içinde beş kilodan fazla kilo aldığınızı fark ederseniz veya şişliğin şiddeti bir günden fazla sürerse (yani bir gecede düzelmezse) konuyla ilgili doktorunuzu mutlaka bilgilendirin.
Aşırı şişme preeklampsinin bir belirtisi olabilir - ancak bu olduğunda, her zaman diğer semptomlar (yüksek tansiyon, idrarda protein ve muhtemelen hızlı kilo alımı gibi) eşlik eder. Kan basıncınız ve idrarınız (her doktor kontrolünde değerlere bakılır) normalse, endişelenecek bir şey yoktur. Ödem veya şişme hiçbir zaman preeklampsinin tek belirtisi değildir, bu nedenle durum doktorunuz tarafından değerlendirildikten sonra hamileliğinizde yolunda gitmeyen bir şey olup olmadığından emin olabilirsiniz.
Nadiren bacaklardaki şişlik, derin bir damarda kan pıhtısı oluştuğunda ortaya çıkan ve potansiyel olarak hayatı tehdit eden bir durum olan derin ven trombozunun (DVT) bir işareti olabilir. DVT'den kaynaklanan şişlik yalnızca bir bacağı (genellikle sol bacak) etkileme eğilimindedir, ayağa kalktığınızda ağırlık hissine, ayağınızı bükerken baldırda ağrıya veya dokunulduğunda yanma hissi ve kızarıklığa neden olabilir.
Bir bacaktaki bu asimetrik şişlik, DVT vakalarının fark edilmesinde önemlidir - etkilenen bacağın baldırının çevresi etkilenmeyen bacaktan 1 santimetreden daha kalın olabilir. Bu belirtilerden herhangi birini fark ederseniz, hemen doktorunuzu arayın. Doktorunuz bacaklarınızdaki damarların non-invaziv ultrason görüntülemesi ile durumunuz kolayca değerlendirebilir.
Gebelikte Ayaklarda Ödem Nasıl Önlenir?
Uzun süre ayakta durmaktan veya oturmaktan kaçının. Uzun süre ayakta kalmanız gerekiyorsa, belirli aralıklarla mola vererek oturmaya çalışın. Eğer çok fazla oturuyorsanız, saat başı en az 5 dakikalık bir yürüyüşe çıkın.
Ayaklarınızı yukarı kaldırın. Mümkünse otururken bacaklarınızı yükseltin. Kim ayaklarını kaldırmak için hamile bir kadından daha iyi bir bahaneye sahip olabilir ki?
Yan yatarak uyuyun. Uyurken mümkünse yan yatmayı deneyin (tercihen sol tarafa yatın) - Bu uyku pozisyonu böbreklerinizin çalışmasına yardımcı olur, dolayısıyla sıvıların atılmasına ve şişkinliğin azalmasına yardımcı olur.
Hareket edin. Yürümek (kan akışını sağlar) hamileyken yapabileceğiniz en uygun egzersizlerden biridir. Bunun dışında doktorunuz izin verirse yüzmeyi deneyebilirsiniz. Havuzdan gelen su basıncı, dokularınızdaki sıvıları damarlarınıza geri iter, buradan böbreklerinize giden sıvılar idrar olarak dışarı atılır.
Çok sıkı elastik çoraplardan kaçının. Amacınız kan ve vücut sıvılarının serbestçe dolaşımını sağlamak olamlıdır. Bacağınızın etrafında izi yapan çoraplar muhtemelen çok sıkıdır.
Dışarıdayken rahat ayakkabılar giyin. (O hafif topuklu ayakkabılar, slingback'ler artık sizin için uygun olmayabilir.) Ayaklarınızı rahat hissettiren ve hamilelik sırasında bacak ve sırt ağrılarını azaltacak ortopedik ayakkabıları tercih edebilirsiniz. Eve gittiğinizde bir çift yumuşak terlik giymeniz de ayaklarınızdaki şişmeyi önleyecektir.
Varis çoraplarını deneyin. Üst kısmı sıkı olmayan tam külotlu çorapları (hamilelere uygun ekstra karın bölgesi olan) veya diz boyu çorapları ( eğer sürekli sıcaklık hissediyorsanız daha iyi bir seçim olacaktır) tercih edebilirsiniz. Hangi türü seçerseniz seçin, günün ilk saatlerinden itibaren bu çorabı giyerek kan akışınıza tüm gün destekte bulunabilirsiniz.
Bol bol su için. Sıvıları sıvılarla temizlemeye çalışmak mantığa aykırı görünebilir, ancak günde 8 ila 10 bardak su içmek sisteminizdeki fazla sodyum ve diğer atık ürünlerin atılmasına yardımcı olarak şişliği en aza indirecektir.
Tuz alımını azaltın. Çok fazla tuzlu yemek yemek şişmeyi artırabilir. Her şeyde olduğu gibi, tuz alımınızı ölçülü tutmak ve yemeğinizin tadını kontrol ederek tuz ilavesinde bulunmak en iyisidir.