Babalık izni nedir?
Babalık izni, bir çalışanın eşinin doğum yapması veya evlat edinme durumlarında kullanabileceği bir tür izindir. Bu izin, yeni doğan veya evlat edinilen çocuğa bakım sağlamak, ve aile ile bağ kurmayı desteklemek amacıyla verilir. Yani anneler doğum tarih hesaplamak ile ilgilenirken, aslında bu tarih babalar içinde izin başlangıcı olarak düşünülebilr.
Babalık izni kaç gün?
Çalışanların babalık izni süreleri, iş sektörleri ve sözleşme türlerine göre değişiklik gösterebiliyor. Örneğin, Devlet Memurları Kanunu'na göre memurlar için belirlenen izin süresi 10 gün iken, Türk Silahlı Kuvvetleri İzin Yönetmeliği'nde askeri personel için aynı süre geçerli. Özel sektör çalışanları için ise İş Kanunu'na göre bu süre 5 gün olarak belirlenmiş. Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar kapsamında ise 4B’li çalışanlar için bu süre yine 10 gün olarak ifade ediliyor. Yani, hangi alanda çalışıyor olursanız olun, babalık izni süreleri farklı kanunlar tarafından belirlenmiş durumda.
Bu izin sayesinde babalar, annelerin doğum sonrası yaşaması muhtemel durumlar ile ilgili eşlerine destek olma imkanı bulabilirler.
Babalık izni gün mü iş günü mü?
Gelin çalışanlar için babalık iznini düzenleyen maddeye birlikte bakalım: "İşçiye; evlenmesi veya evlat edinmesi ya da ana veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü hâlinde üç gün, eşinin doğum yapması hâlinde ise beş gün ücretli izin verilir.".Bu metin 4857 numaralı iş kanununun, Ek Madde 2 – (Ek: 4/4/2015-6645/35 md.) bölümden alıntılanmıştır.
Kanunda bu madde "gün" ifadesi ile tanımlanmış. Babalık izni iş günü olarak mı hesaplanır sorusunu, hayır, babalık izni iş günü olarak hesaplanmaz diye yanıtlayabiliriz. Yani haftasonu yada resmi tatiller de babalık izni içine dahildir.
Babalık izni ne zaman başlar?
Babalık izni, genellikle annenin doğum izninden ayrılır. Fakat buradaki fark, babalık izninin doğum öncesinde değil, bebek dünyaya geldikten sonra başlamasıdır. Yani, kamu veya özel sektörde çalışan biri için, doğumdan sonraki ilk gün, babalık izninin başlangıcı kabul edilir. İznin sona erme süresi ise kişinin çalıştığı kurumun ve geçerli olan kanunların belirlediği çerçevede değişkenlik gösterebilir. Babalık iznini kullanmak isteyen bir çalışanın yapması gereken şey, eşinin doğum yapmasıyla hemen ardından işverene başvuruda bulunmak için gerekli dilekçeyi sunmaktır.
Babalık izni hangi kanun kapsamında düzenlenmiştir?
Babalık izni iş kanunun 4857 maddeli bölümünde düzenlemiş olup, mazaret izinleri kapsamındadır. İşte o madde: "İşçiye; evlenmesi veya evlat edinmesi ya da ana veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü hâlinde üç gün, eşinin doğum yapması hâlinde ise beş gün ücretli izin verilir.
İşçilerin en az yüzde yetmiş oranında engelli veya süreğen hastalığı olan çocuğunun tedavisinde, hastalık raporuna dayalı olarak ve çalışan ebeveynden sadece biri tarafından kullanılması kaydıyla, bir yıl içinde toptan veya bölümler hâlinde on güne kadar ücretli izin verilir."
Dilerseniz bu bilgileri Türkiye Cumhuriyeti Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının ilgili websitesinden de teyit edebilirsiniz:https://www.csgb.gov.tr/sss/calisma-genel-mudurlugu/is-kanunu/
Babalık izni dilekçe örneği:
[Adınız]
[Adresiniz]
[Şehir, Posta Kodu]
[Tarih]
[İşverenin Adı]
[Şirket Adı]
[Adres]
[Şehir, Posta Kodu]
Sayın [İşverenin/Yetkili Kişinin Adı],
Ben [Adınız], [Şirket/İşyeri Adı]'nda [Pozisyonunuz] olarak çalışmaktayım. Bu yazı ile sizden, babalık izni kullanmak amacıyla ücreti izin talep etmek istiyorum.
Eşimin hamile olduğunu ve doğum tarihini yaklaştığını bildirmek isterim.
Babalık iznimi [Belirtilecek Süre: Örn: 5 gün] süresince kullanmayı planlıyorum.
Bu süre zarfında işyerindeki işlerin aksamaması için gerekli düzenlemeleri yapabilmem adına, izin başlangıç tarihinin ve dönüş tarihinin [Belirtilmesi Gereken Tarihler: Örn: 1 Aralık 20XX - 15 Aralık 20XX] olmasını talep ediyorum.
Saygılarımla,
[Adınız] [İmza]
Not: Bu bir örnek dilekçe olup, kendi durumunuza uygun olarak düzenlemeler yapmanız gerekebilir. Ayrıca, işvereninizin belirlediği izin prosedürlerine uygun olarak dilekçenizi düzenlemeniz önemlidir.